Việc phát hiện đội quân đất nung của lăng mộ Tần Thủy Hoàng đã khiến người nông dân chịu nhiều điều tiếng trong suốt 20 năm. Ông chỉ được giải oan khi gặp cựu tổng thống Bill Cliton.
Đội quân đất nung của Tần Thủy Hoàng được coi là một trong những “dấu tích dĩ vãng” của nền văn hóa Trung Hoa cổ đại. Tuy nhiên, ít ai biết rằng người đầu tiên phát hiện ra kho báu khảo cổ này không phải một nhà khoa học mà là một nông dân chưa học hết tiểu họс – ôոg Dươոg Сhί Рhа́t.
Người đầu tiên tìm thấy đội quân đất nung của Tần Thủy Hoàng
Mùa xuân năm 1974, làng Tây Dương, nằm gần thành phố Tây An, tỉոh Thiểm Tây сhịᴜ hḁո chịu hạn hán nghiêm trọng. Đất đai khô cằn, hoa màu chết khô. Để cứu lấy mùa màng, cả làng quyết định thành lập một tổ đội sản xuất và bắt đầu tự đào giếng. Ông Dương Chí Phát là một thành viên trong đội.
Trong quá trình đào giếng, người nông dân này cuốc vào một phần đất cứng. Ông gắng sức đào mạnh thì thấy một vật lạ: “Mũi cuốc ấy tôi cuốc trúng cổ của một chiến binh đất nung”– Ông Dương kể lại trong chương trình “Hồi ức Quốc Gia” của CCTV.
Đào sâu xuống, người nông dân choáng váng khi nhận ra bên dưới còn cả một bức tượng hình người. Tượng có tóc đen, da trắng, môi đỏ như người thật. Nhưng màu sắc nhanh chóng biến mất, để lại một màu nâu đất sét. Nhìn thấy hiện tượng này, Ông Dương và dân làng không khỏi sợ hãi. Họ nghĩ mình đã bị “ma ám” giữa thanh thiên bạch nhật. Dương Chí Phát không rỏ hiện tượng này có ý nghĩa gì, nhưng ông biết thứ này không hề bình thường.
Vợ ông Dương là một giáo viên tiểu học, người được xem là có văn hóa trong làng. Khi nghe chồng kể về bức tượng đổi màu, bà nghĩ ngay đây có thể là một di tích văn hóa nên khuyên chồng báo với cục Di Tích Văn Hóa địa phương. Nghe lời vợ ông Dương nhanh chóng đến Ban Di Tích Văn Hóa huyện để trình báo. Các chuyên gia nhanh chóng đến hiện trường và tìm thấy cả một đội quân binh mã đất nung của Tần Thủy Hoàng.
Chưa dừng lại ở đó, đội khảo cổ còn phát hiện ra một quần thể lăng mộ có diện tích 41.600 m2, kích thước tương đương với 5 sân bóng đá quốc tế. Tới nay giới chuyên gia đã khai quật hơn 2000 tượng chiến binh, vũ khí, nhạc cụ và cả thú vật… Ước tính còn khoảng 6000 tượng binh sĩ và các đồ tùy táng khác còn nằm dưới lòng đất.
Từ anh hùng trở thành tội đồ
Phát hiện quan trọng của người nông dân Dương Chí Phát chính là điểm khởi đầu của công trình khảo cổ mang tính lịch sử tại đất nước tỉ dân. Để ghi nhận công lao của ông, địa phương đã trao tặng giấy khen cùng 30 NDT cho ông Dương- một số tiền không hề nhỏ vào thời điểm năm 1974. Đội trưởng sản xuất của làng Tây Dương cũng rất hài lòng và thưởng tiền cho thành tích của Dương Chí Phát.
Tuy nhiên, một thời gian sau, phát hiện của ông trở thành bi kịch.
Để phục vụ quá trình khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, toàn bộ dân làng Tây Dương tỉnh Thiểm Tây đã được yêu cầu di dời khỏi nơi mình sinh sống. Dân làng, đặt biệt là những người lớn tuổi vốn đã quen với cuộc sống tại đây nên không muốn rời đi. kết quả là mọi bất bình đều đổ lên đầu người nông dân Dương Chí Phát.
“Với 30 Tệ mà bán rẻ cả tổ tiên mình”– Ông Dương ngậm ngùi kể lại những lời nhục mạ mà ông từng nhận được trong cuộc phỏng vấn với CCTV.
Để tránh sự kỳ thị, chỉ trích của dân làng, Dương Chí Phát đã phải chuyển đến sinh sống ở một nơi rất xa. Suốt 20 năm sau ông vẫn không dám gặp lại những người hàng xóm khi xưa.
Được giải oan khi gặp cựu tổng thống Bill Clinton
Mãi đến năm 1998, một người đặt biệt đã xuất hiện và thay đổi cả cuộc đời ông Dương, đó là cựu tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton. Khi đến tham quan đội quân đất nung của Tần Thủy Hoàng, cựu tổng thống Bill Clinton đã thốt lên: “làm thế nào mà những bức tượng binh mã này được phát hiện?”, Hướng dẫn viên kể lại cho ông Bill Clinton quá trình khám phá những bức tượng và cựu tổng thống đã đề xuất được gặp người đầu tiên phát hiện ra những pho tượng.
Chính quyền địa phương ngay lập tức đã liên hệ với Dương Chí Phát. Ông rất ngạc nhiên và vui mừng khi hay tin tổng thống Hoa Kỳ sẽ đến gặp mình.
Khi gặp nhau, cựu tổng thống còn chủ động bắt tay và xin chữ ký của Dương Chí Phát như một kỷ vật.
Chỉ một thời gian ngắn sau, người nông dân mới tốt nghiệp tiểu học này đã trở thành nhân vật nổi tiếng khắp cả nước. Nhiều phóng viên tìm đến ông để phỏng vấn và giới khảo cổ cũng mời ông làm quản lý danh dự cho đội quân đất nung của Tần Thủy Hoàng.
Sau 20 năm oan khuất, ông Dương Chí Phát cuối cùng cũng tìm thấy hạnh phúc và tin tưởng vào hành động đúng đắn của mình. Giờ đây, người nông dân này đã 82 tuổi và hằng ngày đều xuất hiện ở viện bảo tàng tỉnh Thiểm Tây để ký tặng làm quà lưu niệm cho du khách và kể lại quá trình tìm thấy và khai quật đội quân đất nung của lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
